Issız bir tepenin yamacında tek başına duran çam ağacının gövdesine dolanan yılan mı daha gerçek, yoksa yazarın düşleri mi?
Sait Faik’in son dönem öykü kitabı Alemdağ’da Var Bir Yılan, görünürde basit—ama altı çalkantılı—insan hikâyelerini, uykuyla uyanıklık arasındaki ince çizgide dolaştırır.
Burada balıkçıların, kahve müdavimlerinin, sokak kedilerinin yanı sıra, rüyalarını anlatıp kaybolan çocuklar, kendini bir ağacın yerine koyan anlatıcılar, yılanla göz göze gelen gezginler vardır.
Sait Faik’in dili, rüzgârın ormandaki çatlaklardan geçerken çıkardığı o tuhaf ıslığa benzer: ne tam masalsı, ne bütünüyle gerçek. Öyküler birbirine gevşekçe bağlanır; ama her satır, “insanın içindeki hayvan”ı, doğaya karışma arzusunu, yalnızlığın çekici karanlığını yoklar. Yazar, İstanbul’un kıyı kahvelerinden uzaklaşıp kendine bir iç orman yaratırken, okuru da içsel labirentlere davet eder:
“Belki insan, nereye giderse gitsin, içinde taşıdığı yılanı da götürür.”
Alemdağ’da Var Bir Yılan, Sait Faik’in hikâyesindeki son virajdır: gerçeküstünün derinlerine atılan cesur bir adım; kahramanlarının peşine düştükçe okuru kendi gölgesiyle baş başa bırakan bir anlatı. Sarnıç’ın berrak suyundan, Şahmerdan’ın kızgın demirine kadar uzanan yolculuk, bu kitapta yılana dönüşür ve dönüp bizi ısırır.
Sayfaları çevirdiğinizde, yılanın izi sizi nereye götürürse oraya gidin—çünkü bu öykülerde, yolun kendisi menzilden daha büyülüdür.
